Zo verging het de weinige artsen die hun verstand bleven gebruiken

Eind 2019 was er ineens corona. Er brak grote paniek uit. Achter de schermen gebeurde er iets buitengewoon opmerkelijks. In het geval van een gezondheidscrisis zou je verwachten dat beleidsmakers hun oren laten hangen naar artsen, die jaren gestudeerd hebben en helemaal thuis zijn in de materie. Niets bleek minder waar. Artsen die kritiek hadden op het beleid werden opgejaagd wild. Wat volgde was een ongeziene aanval op integere mensen die hun rug recht hielden en vasthielden aan de eed die ze afgelegd hebben.

Terwijl de meesten meegingen in het narratief, werden deze kritische artsen geïntimideerd, beboet, benaderd door de gezondheidsinspectie en van social media verwijderd. Ze kregen zelfs politie aan de deur. Uit vrijgegeven Wob-documenten blijkt dat hier vanuit de overheid op werd aangestuurd. “Ik ben één van de weinige huisartsen in Nederland die haar verstand bleef gebruiken,” zegt één van de artsen achteraf.

Eén van de critici van het eerste uur is dokter Jan Vingerhoets. Al voor de uitrol van de allereerste coronaprik sprak hij zijn zorgen uit. “Verblind door naïef vertrouwen in een vaccin dat ons opgedrongen wordt, accepteren we dat ons letterlijk de mond gesnoerd wordt, dat we onze naasten niet meer mogen omhelzen, dat we niet meer bijeen mogen komen, dat duizenden failliet gaan, de media gecensureerd worden en nog veel meer. De avondklok, zinloos symbool van onderdrukking, is al geen taboe meer en wekt buitengewoon kwalijke associaties op. Als we ons onze vrijheid laten afnemen, riskeren we, om maar te spreken met een zeer treffend gedicht van een groot verzetsheld, uiteindelijk om meer dan lijf en goed te verliezen. De vrijheid, 75 jaar geleden met bloed en levens voor ons bevochten door moedige helden, wordt geleidelijk voor onze ogen afgebroken. En we laten het gebeuren! Dit gaat over veel meer dan een virus,” schreef Vingerhoets eind 2020 op LinkedIn.

Veel mensen vroegen zich af waarom er zo weinig coronakritische wetenschappers aan het woord kwamen. De boodschap van veel wetenschappers kon effectief geblokkeerd worden doordat alle nieuwsmedia in Nederland in handen zijn van slechts een tweetal grote concerns die bepalen wat wij aan nieuws voorgeschoteld krijgen – en vooral ook wat we niet te horen krijgen, schreef Vingerhoets op zijn website. “Van onafhankelijke media is hier in het geheel geen sprake, getuige bijvoorbeeld de dubbelfunctie van James C. Smith, die tot 2020 zitting had in de top van persbureau Reuters, maar tegelijk een topfunctie en grote belangen had bij farmagigant Pfizer.” Reuters publiceerde aanzienlijk meer over Pfizer dan over andere farmaceuten die zich met Covid-19-gerelateerde middelen bezighielden, merkte de huisarts op. De boodschap van critici was alleen te zien en te horen via nieuwe media.

Wat gebeurde er vervolgens? Vingerhoets werd geblokkeerd op LinkedIn, waarna hij zei dat ‘censuur van een open debat onacceptabel is’. Dat was slechts het begin. De arts kreeg 3000 euro boete opgelegd wegens het voorschrijven van ivermectine bij corona. De patiënten vroegen daar zelf om, liet hij weten. Vingerhoets lichtte toe dat hij bij de behandeling van zieke patiënten met Covid-19 in een conflict van plichten werd gemanoeuvreerd tussen de wet en zijn eed als arts. “Ik heb naar mijn overtuiging gehandeld in overeenstemming met die plicht. Men is er nu op uit om mij dat laatste de facto onmogelijk te maken.”

“Niemand is door mijn handelen geschaad. Er klopt werkelijk geen donder van,” sprak een getergde Vingerhoets.

De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) had gewaarschuwd dat artsen die coronapatiënten hydroxychloroquine of ivermectine voorschrijven, een boete kunnen verwachten die kan oplopen tot 150.000 euro. Volgens de inspectie is het voorschrijven en afleveren van deze geneesmiddelen ‘een risico voor de kwaliteit van zorg’. De IGJ stelt dat ‘bewezen is dat hydroxychloroquine niet effectief is, en tegelijkertijd ernstige bijwerkingen kan veroorzaken als hartritmestoornissen’. Voor ivermectine is er geen wetenschappelijke onderbouwing voor het gebruik ter voorkomen of de behandeling van corona, beweert de inspectie. Een recente wetenschappelijke publicatie uit België toont aan dat hydroxychloroquine werkzaam is tegen Covid-19.

Ook arts Maaike, die veel coronapatiënten heeft behandeld die niet bij hun eigen huisarts terechtkonden, kreeg een fikse boete op de mat. Al haar patiënten zijn volledig hersteld, zonder bijwerkingen. Honderd procent, waarvan 78 procent binnen zes dagen. Desondanks heeft dokter Maaike een boete van 6700 euro opgelegd gekregen van de gezondheidsinspectie. Daarnaast wilde de inspectie een gesprek met haar. Ze moest aantonen dat alles netjes volgens de regels was gedaan. “Verder was er weinig interesse.” Het gesprek ging niet over de patiëntenzorg. De inspectie was niet geïnteresseerd in haar behandelresultaten. Toen ze aangaf dat al haar patiënten beter zijn geworden, kreeg ze als reactie: ‘Daar zijn we niet in geïnteresseerd’. “Dat zeiden ze letterlijk. Onvoorstelbaar,” aldus Maaike.

In september vorig jaar stond huisarts Rob Elens, verkiesbaar voor BVNL, voor het medisch tuchtcollege. De gezondheidsinspectie had hem aangeklaagd omdat hij hydroxychloroquine en ivermectine aan patiënten had voorgeschreven. Minister Hugo de Jonge drong vanaf mei 2021 steeds nadrukkelijker aan op tuchtrechtelijke vervolging van Elens, blijkt uit vrijgegeven Wob-documenten. De tuchtraad berispte hem vanwege een aantal corona-uitspraken. De boete ging van tafel. “De huisarts heeft niet in strijd gehandeld met de Geneesmiddelenwet door het off-label voorschrijven van HCQ en ivermectine,” oordeelde het tuchtcollege. De bestuursrechter kwam tot een ander oordeel. In de beroepszaak die Elens aanspande tegen de minister van VWS zei de rechter dat de boete van 3000 euro die de minister hem oplegde, terecht is. “Ik vind dat de bestuursrechter er een potje van heeft gemaakt,” citeerde Medisch Contact hem. Er lopen nog andere zaken tegen Elens. Hij kreeg ook een boete van ruim 12.000 euro vanwege het 12 keer voorschrijven van hydroxychloroquine en 94 keer voorschrijven van ivermectine.

Data-analist Cees van den Bos haalde een Wob-document boven water over het najagen van kritische artsen. In een e-mail die dateert van 20 augustus 2021 schreef toenmalig coronaminister De Jonge dat hij graag wil weten ‘wat de inspectie allemaal doet op dit moment, of dat het hele repertoire is, en of dat echt full force wordt ingezet’. “Verhalen die de ronde doen […] waarbij artsen, een aantal huisartsen met name, gewoon ronduit ondermijnend voor de vaccinatiebereidheid te werk gaan, vind ik dusdanig schadelijk voor de vaccinatiecampagne dat ik niet begrijp dat er geen fermer instrumentarium wordt toegepast, c.q. zou kunnen worden toegepast,” schreef De Jonge. “Huisartsen die gezinnen in hun praktijk brieven schrijven om het vaccineren van jongeren te ontmoedigen bijvoorbeeld. Waarom mogen zij überhaupt hun vak nog uitoefenen? Dit is toch gewoon het ondermijnen van de volksgezondheid? Ondermijnen van de volksgezondheid is toch evident in tegenspraak met de beroepsnormen?” De advocaat van Elens noemde dit in de rechtbank ‘ongeoorloofde inmenging’ en beschuldigde de inspectie van ‘vervolgingsbeleid’.

Huisarts Henk de Vos kreeg net als tientallen andere artsen een ‘corrigerende brief’ van de inspectie. Dat gebeurde nadat hij informatie naar ouders had gemaild over de vaccinatie van hun kinderen. De inspectie vond dat zijn mail ‘verwarrende informatie’ bevatte en ‘intimiderend van karakter’ was. In zijn e-mail schreef De Vos over het vaccineren van 12- tot 17-jarige kinderen: “Onze mening is dat dit geen goed idee is. Ten eerste omdat het onvoldoende onderzocht is bij jongeren, ten tweede omdat het argument dat de jongeren zo een ‘schild’ zouden vormen voor ouderen niet alleen ethisch uiterst discutabel is, maar ook nog eens onjuist. Verder is de uitspraak van de minister dat hij absoluut zeker is dat er geen bijwerkingen van de vaccins op lange termijn zijn wel erg prematuur; het gaat hier over een vaccin dat minder dan anderhalf jaar op grote schaal gebruikt wordt. Bijwerkingen op langere termijn manifesteren zich soms pas na 5 tot 10 jaar. Die kunnen dus nog niet bekend zijn.” Hij kreeg vrijwel uitsluitend positieve reacties op zijn e-mail.

“Waar ik me zorgen om maak, is dat de inspectie zich slechts eenzijdig laat informeren,” zei De Vos, die zich net als bijna 3000 andere medische professionals heeft aangesloten bij het Artsen Collectief. “Voor zover mij bekend heeft de inspectie nog nooit een poging gedaan een gesprek aan te gaan met één van de kritische artsen.”

Toen huisarts Marije Berkelaar opriep om niet mee te doen aan de coronamaatregelen, kreeg ze een intimiderende brief van de inspectie in de bus. Dat gebeurde nadat ex-voorzitter van de Vereniging tegen de Kwakzalverij Nico Terpstra opnieuw over haar klaagde. Berkelaar besloot de eer aan zichzelf te houden en ontslag te nemen bij de huisartsenpost waar ze werkte. “Het gevaar is niet corona, maar iets veel ergers,” zei ze in een video op YouTube die inmiddels verwijderd is.

In de brief stond ‘dat u ten aanzien van de behandeling en advisering van Covid-19 afwijkt van de beroepsnormen en de adviezen van het RIVM’. En verder: ‘In dit verband wil de inspectie haar zorg uiten over uw handelwijze en het effect hiervan op patiënten en op de Covid-19-bestrijding’. Zo had ze onder andere niet mogen zeggen dat mensen elkaar moeten knuffelen. Berkelaar kreeg daarnaast het verwijt dat haar uitspraken en handelwijze ‘haaks staan op de geldende coronarichtlijnen, haar patiënten in risicovolle verwarring brengen en het vertrouwen in de geneeskundige zorg schaden’. De inspectie dreigde: “Mocht u zich niet houden aan de normen en richtlijnen […] dan kan de inspectie overwegen uw handelwijze ter toetsing voor te leggen aan het tuchtcollege voor de gezondheidszorg.”

De coronakritische huisarts Els van Veen kreeg zelfs de politie aan de deur, vanwege een tweet. Toen GGD IJsselland aankondigde dat de vaccinatiebus in Nieuwleusen staat, schreef Van Veen op X: “Morgen om 11 uur staan er mensen om deze prikbus te verwelkomen, voor koffie en thee wordt gezorgd.” Ze kreeg een onaangename verrassing: de politie stond bij haar op de stoep. De agenten zeiden dat er ‘onrust was ontstaan op social media’. “Aan de politie geef ik mee dat het buitengewoon intimiderend is wanneer zij in uniform aan de deur staan. Ik heb in 1992 mijn zusje verloren aan suïcide, toen lichtte de politie ons ook in. Ik vertrouw de politie niet meer, dat is wat dit met mij doet. Het is heel zorgelijk dat de politie zich hiervoor laat gebruiken zonder bij zichzelf te bedenken waar ze in hemelsnaam mee bezig zijn. Waar ze aan meewerken zonder na te denken,” reageerde Van Veen. Ze hoopt dat mensen door deze actie inzien dat er iets ‘heel zorgelijks’ gaande is in ons land.

Bij onze zuiderburen krijgen kritische artsen een soortgelijke behandeling. Maandag 9 oktober ontving de Belgische huisarts Frank Peeters een oproep om op woensdag 8 november te verschijnen voor de Provinciale Raad van Antwerpen van de Orde der Artsen. Wat wordt hem verweten? ‘Zijn persoonlijke opvattingen en bestaande medische discussies niet te hebben gehouden binnen de medisch-wetenschappelijke wereld, door gebruik te maken van publieke fora’. “Blijkbaar mag ik als huisarts geen medische discussie of persoonlijke opvatting houden buiten de medisch-wetenschappelijke wereld,” verzuchtte Peeters. “Op elke bijeenkomst van artsen sinds corona heb ik nog nooit een open discussie gehoord over de coronavaccins en de maatregelen. Alle artsen die kritisch waren in 2020 over de maatregelen moesten zich verantwoorden bij de orde en durven sindsdien niet vrijuit te spreken.”

Huisarts Clo Cornelissen uit het Belgische Tongeren werd in 2021 op het matje geroepen door de tuchtcommissie van de Orde van Geneesheren ‘omdat ze patiënten adviseerde het coronavaccin te weigeren’. In de praktijk van de arts hing een affiche met de boodschap dat ze niet in coronamaatregelen of het coronavaccin gelooft, schreef TV Limburg in september dat jaar. De Eerstelijnszone Zuid-Oost Limburg schakelde vervolgens de politie en de Orde van Geneesheren in. De huisarts liet weten dat ze voor de tweede keer een aangetekende brief had ontvangen van de Orde van Geneesheren van Limburg. Haar oorspronkelijke zitting werd geannuleerd nadat er heel veel verontwaardigde reacties waren, schreef Cornelissen in een brief die ze op Facebook heeft gezet.

Ze schreef aan de Orde der Artsen: “Ik kan mij niet verdedigen tegen de zaken die mij worden verweten. Ik ben schuldig! Ik heb geen mondmasker meer gedragen toen het gebrek aan wetenschappelijk bewijs van het nut daarvan mij duidelijk werd. Ik heb niet meegedaan aan paniekzaaierij. Ik heb mensen opgeroepen buiten samen te komen en te sporten. Ik heb patiënten niet onder druk gezet een experimenteel geneesmiddel te laten inspuiten. Ik heb mijn patiënten laten beslissen over hun eigen lichamelijke integriteit. Ik pleit dus schuldig over de hele lijn. Ik ben dus schuldig én ik heb geen berouw!” Volgens de Orde der Artsen is de huisarts ‘gevaarlijk’. “Ben ik gevaarlijk? Daarop kan ik maar één antwoord geven: ik heb tot op heden niet één Covid-patiënt in het ziekenhuis moeten laten opnemen. Ik heb niet één overlijden na een coronavirusbesmetting te betreuren. Wanneer u meent dat ik wél gevaarlijk ben, en dat op zijn minst een beetje wetenschappelijk hard kunt maken, dan kom ik mij tegen die beschuldiging wél graag verdedigen.”

Uit de Wob-documenten die Van den Bos heeft opgediept, blijkt verder dat de overheid alles uit de kast trok om ‘desinformatie’ te bestrijden. Het ministerie van Binnenlandse Zaken had een heuse ‘newsroom’ ingericht waarin meerdere ministeries vertegenwoordigd waren. Deze newsroom werd gebruikt om social media te monitoren. Ambtenaren (!) beoordeelden of berichten ‘schadelijk’ waren voor de volksgezondheid, ‘onrust’ veroorzaakten, de reputatie van instituties als het RIVM aantastten en of een reactie noodzakelijk was. Het zogeheten ‘desinformatie-team’ van het ministerie van Binnenlandse Zaken had ook toegang tot ‘escalatie-kanalen’ van Facebook, Google en het voormalige Twitter. Dit houdt in dat deze bedrijven meldingen over een bericht van het desinformatie-team met prioriteit bekeken.

Het gevolg was dat kritische artsen de mond werd gesnoerd. Dat overkwam onder meer huisarts Bart ten Hove, die op LinkedIn een bericht plaatste over het gezwabber van het kabinetsbeleid. “Van ‘mondkapjes werken niet’ naar een mondkapjesverplichting. Van ‘kinderen dragen niet bij aan besmetting’ naar schoolsluitingen om ouders thuis te houden. Van ‘avondklok niet nodig’ naar de strengste lockdown van Europa zonder uitzicht op verbetering. Van ‘het heeft geen zin om asymptomatische mensen te testen’ naar een opzet naar een testsamenleving. En tenslotte van ‘er komt geen indirecte vaccinatieplicht’ naar vrijheden voor mensen die gevaccineerd zijn of werkgevers die een vaccin kunnen gaan eisen,” schreef Ten Hove. De bijdrage van de huisarts werd maar liefst 54.000 keer bekeken voordat LinkedIn ingreep. Het sociale netwerk van Microsoft, opgericht door Bill Gates, verwijderde het bericht, waarna Ten Hove opmerkte: “Blijkbaar mag je van LinkedIn niet vertellen hoe de zaken zijn gegaan tot nu toe.”

Het Artsen Collectief werd in 2021 van LinkedIn gegooid. Toenmalig voorzitter Evelien Peeters, werkzaam als internist-endocrinoloog, schreef in een reactie op datzelfde medium: “Het Artsen Covid Collectief is van LinkedIn afgegooid net! De aanleiding betreft de petitie die we samen met Herstel-NL indienden bij het Europees Parlement. Dezelfde petitie is vanuit meerdere Europese landen ingediend. Ook de post van Herstel-NL over deze petitie is net verwijderd. Wat kan de reden zijn dat zoiets gebeurt? Hoe vrij moet de vrijheid van meningsuiting zijn? Wat vind jij aanvaardbaar qua censuur?” In de petitie waarschuwden de organisaties het Europees Parlement voor buitensporige maatregelen voor de volksgezondheid die waren opgelegd door EU-regeringen. Ze spraken het Europees Parlement erop aan dat de lockdowns, inperkingen en andere daaropvolgende beperkingen niet langer proportioneel, gerechtvaardigd of empirisch onderbouwd waren.

Maurice van den Bosch, tot eind dit jaar bestuursvoorzitter van het OLVG-ziekenhuis, werd gecensureerd na kritiek op de avondklok. Zijn bericht werd verwijderd door LinkedIn omdat het in strijd zou zijn met de ‘communityrichtlijnen’. Uiteindelijk besloot het sociale medium het bericht weer online te zetten. “Niet eerder meegemaakt,” zei de ziekenhuisbaas. Joep de Groot, bestuursvoorzitter van CZ, mengde zich in de discussie. “Als er geen genuanceerde vragen en oproep tot debat meer plaats kunnen vinden, lopen we het risico van kokervisie en komen wellicht de belangen van andere sectoren onvoldoende aan bod,” schreef hij.

LinkedIn verwijderde eind vorig jaar het account van vasculair internist Sabine Pinedo. “Schokkend,” schreef haar zus Marsha. “Zij laat een moedig tegengeluid horen. Zij stelt vragen die blijkbaar niet gesteld mogen worden op dit platform. Waar geen ruimte voor is. In welke maatschappij leven wij?” Het account van de internist werd geschorst nadat ze een wetenschappelijk artikel had gedeeld. Ze wees erop dat de overheid en mainstream media bepalen wat er gecommuniceerd wordt en wat geldt als de waarheid. “Techbedrijven spelen een grote rol bij het censureren van informatie. Dat werkt polarisatie in de hand. Ernst Kuipers heeft, sinds hij minister van VWS is, geen bezieling meer. En zolang wij als burgers toelaten dat het coronadebat gepolariseerd en gecensureerd is, blijft het zo. Dat is een hele zorgelijke ontwikkeling.”

Terwijl dissidente geluiden steeds harder worden onderdrukt, wordt er hard gesleuteld aan een wereldwijd pandemieverdrag. De bedoeling is dat landen bij een toekomstige pandemie op dezelfde manier in actie komen, meer nog dan bij corona. Dat pandemieverdrag wordt beheerd door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), die niet democratisch is gekozen en waar veel invloed is vanuit de farmaceutische industrie. Er is veel verzet tegen dit op handen zijnde verdrag. “Dat nieuwe wereldwijde pandemieverdrag moeten we echt niet willen,” zei Europarlementslid Rob Roos bijvoorbeeld.

Ondertussen blijft de inspectie achter kritische artsen aanzitten. Zo loopt er nog steeds een onderzoek naar huisarts Van Veen op basis van anonieme klachten. Ze laat zich niet uit het veld slaan: “In mijn beleving ben ik één van de weinige huisartsen in Nederland die haar verstand bleef gebruiken.”